Dành và giành là hai từ được sử dụng rất phổ biến trong tiếng Việt nhưng có phát âm và nghĩa khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ giải thích cụ thế về ý nghĩa cũng như cách sử dụng chính xác của hai chữ này để tránh nhầm lẫn trong việc viết và nói.
Dành có nghĩa là gì?
Từ "dành" có nghĩa là dành riêng, dành ra, để dành hoặc bố trí, chuẩn bị một phần, một số lượng cho ai hoặc cho một mục đích nào đó.
Ví dụ:
-
Tôi dành thời gian cho gia đình mỗi cuối tuần.
-
Cô ấy dành một phần tiền lương để tiết kiệm.
-
Chúng ta nên dành ra một khoản kinh phí cho kỳ nghỉ hè sắp tới.
Giành có nghĩa là gì?
Còn "giành" có nghĩa là tranh đoạt, tranh lấy, chiếm lấy điều gì đó mà người khác cũng đang muốn có hoặc đang nắm giữ.
Ví dụ:
-
Anh ấy giành chiến thắng trong cuộc thi thể thao.
-
Hai đội bóng tranh giành suất thăng hạng.
-
Cô ấy phải giành lấy quyền điều hành công ty từ tay người anh rể.
Dành cho hay giành cho?
Khi dùng động từ "dành" hoặc "giành" cùng với từ "cho" thì:
- "Dành cho" có nghĩa là cống hiến, dành riêng hay bố trí một phần cho ai đó.
Ví dụ: Tôi dành thời gian cho gia đình. Cô ấy dành tặng quà cho bạn bè.
- Còn "giành cho" có nghĩa là tranh đoạt, chiếm lấy điều gì đó mà trước đó người khác đang có cho mình.
Ví dụ: Anh ấy phải giành lấy phần thưởng cho mình. Cô ấy giành được học bổng cho con mình.
Để dành hay để giành?
- "Để dành" có nghĩa là cố ý không sử dụng, tiêu thụ ngay mà giữ lại, bảo quản đồ vật, tiền bạc hay thời gian cho tương lai.
Ví dụ: Tôi để dành một phần lương cho kỳ nghỉ hè. Cô ấy để dành quà tặng sinh nhật cho bạn.
- Còn "để giành" có nghĩa là để lại cho người khác tranh đoạt, chiếm lấy trong tương lai.
Ví dụ ít khi được dùng.
Tranh giành hay tranh dành?
- "Tranh giành" có nghĩa là đấu tranh, cạnh tranh để chiếm lấy điều gì đó mà người khác cũng đang muốn có.
Ví dụ: Hai hãng hàng không tranh giành thị phần. Các ứng viên tranh giành vị trí quan trọng.
- Còn "tranh dành" có nghĩa là tranh cãi, tranh luận để giành lấy quyền lợi, lợi ích cho mình hoặc người khác.
Ví dụ: Luật sư tranh dành lợi ích cho thân chủ. Hai bên tranh dành quan điểm khác nhau.
Một số ví dụ về cách sử dụng dành và giành:
-
Tôi dành thời gian cuối tuần để nghỉ ngơi cùng gia đình.
-
Cô ấy phải giành quyền điều hành công ty từ tay anh trai.
-
Chúng ta nên dành một khoản tiền để chi tiêu cho kỳ nghỉ hè.
-
Hai nhóm nhạc tranh giành vị trí quán quân cuộc thi.
-
Luật sư sẽ tranh dành lợi ích tối đa cho thân chủ mình.
-
Anh ấy để dành một phần lương để trả nợ.
-
Đội bóng A phải giành chiến thắng để trụ hạng.
Qua bài viết trên có thể thấy dành và giành là hai từ có ý nghĩa rất khác nhau dù có khi sử dụng chung một số từ khác. Hiểu rõ ý nghĩa cũng như cách sử dụng chính xác của chúng sẽ tránh được những hiểu lầm trong giao tiếp.
TH (phapluatxahoi.kinhtedothi.vn)