TikTok đã trở thành một trong những nền tảng video ngắn phát triển nhanh nhất trong thời gian gần đây, mang lại niềm vui cho nhiều người. Tuy nhiên, đằng sau sự phát triển đó, cũng tồn tại nhiều mặt tối mà chúng ta cần phải cẩn trọng.
TikTok về cơ bản là phần mềm gián điệp
Theo Reviewgeek, tất cả các ứng dụng mạng xã hội đều thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng để cải thiện thuật toán đề xuất. Công ty bảo mật Internet 2.0 đã sử dụng phần mềm Malcore để đánh giá mức độ thu thập dữ liệu cá nhân của các nền tảng mạng xã hội. Kết quả cho thấy TikTok đã có số lượng trình theo dõi gấp đôi so với các ứng dụng khác, với 63,1 điểm (cao nhất), trong khi điểm trung bình của 21 ứng dụng trong bài kiểm tra là 28,8 điểm.
Để đăng ký tài khoản TikTok, người dùng phải cung cấp thông tin cá nhân như tên, tuổi, email, mật khẩu, số điện thoại và dữ liệu vị trí. Ngoài ra, để ứng dụng hoạt động chính xác, TikTok yêu cầu người dùng cấp quyền truy cập vào danh bạ, khay nhớ tạm, dữ liệu sinh trắc học...
Sử dụng trình duyệt tích hợp trong ứng dụng TikTok cũng gây ra một số lo ngại. Vào năm 2022, kỹ sư phần mềm và nhà nghiên cứu bảo mật Felix Krause đã kiểm tra trình duyệt của TikTok và phát hiện mã Java Script cho phép công ty theo dõi tất cả các lần nhấn phím. Điều này có nghĩa là TikTok có khả năng theo dõi mọi thứ người dùng nhập, bao gồm cả thông tin nhạy cảm như mật khẩu và thông tin thẻ tín dụng.
Một nghiên cứu năm 2022 do URL Genius tiến hành đã chỉ ra rằng TikTok chia sẻ dữ liệu với nhiều bên thứ ba hơn so với các ứng dụng mạng xã hội khác. Báo cáo nêu rõ rằng "người tiêu dùng hiện không thể biết được dữ liệu nào được chia sẻ với bên thứ ba và cách mà dữ liệu của họ sẽ được sử dụng".
Lưu ý rằng TikTok không phải là ứng dụng duy nhất thu thập dữ liệu cá nhân trên điện thoại. Tuy nhiên, lượng dữ liệu mà công ty thu thập và chia sẻ với các bên thứ ba là một điều đáng lo ngại.
Gây nghiện
Ngoài những lo ngại về quyền riêng tư, một lý do khác để cân nhắc xóa TikTok khỏi điện thoại là yếu tố gây nghiện của ứng dụng. Thuật toán đề xuất video trên TikTok được thiết kế tỉ mỉ để giữ bạn ở lại ứng dụng càng lâu càng tốt, bằng cách kích thích bộ não và tạo ra cảm giác phấn khích thông qua việc thưởng cho hệ thống Dopamine.
Công ty sử dụng thông tin cá nhân mà họ thu thập về bạn không chỉ để tạo ra doanh thu, mà còn để cung cấp các nội dung chính xác mà bạn yêu thích, từ đó khiến bạn dán mắt vào màn hình và trở thành người dùng dày công của ứng dụng trong hàng giờ liền.
Video ngắn có thể gây tác động tiêu cực đến trẻ em và thanh thiếu niên, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện của họ. Trẻ em thường gặp khó khăn hơn trong việc duy trì sự tập trung so với người lớn.
Theo chia sẻ của Michael Manos, Ph.D., giám đốc lâm sàng tại Bệnh viện Nhi đồng Cleveland, "Nếu bộ não của trẻ em đã quen với sự thay đổi liên tục, việc thích nghi với các hoạt động phi kỹ thuật số, nơi mọi thứ không di chuyển nhanh như vậy, sẽ trở nên khó khăn hơn."
Trong bối cảnh video ngắn tràn ngập và đa dạng trên các nền tảng như TikTok, trẻ em có thể bị mất khả năng tập trung và dễ bị phân tán bởi những thay đổi nhanh chóng và kích thích liên tục. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng học tập, tư duy sáng tạo và quản lý thời gian của trẻ.
Do đó, cần có sự cân nhắc và giám sát từ phía người lớn để đảm bảo rằng trẻ em sử dụng video ngắn một cách cân nhắc và có hạn chế thích hợp, để đảm bảo sự phát triển và trưởng thành lành mạnh của họ.
Mối quan hệ của TikTok với chính phủ Trung Quốc
Công ty mẹ của TikTok, ByteDance, có trụ sở tại Trung Quốc, và vì vậy phải tuân thủ các luật pháp và quy định của quốc gia đó. Công ty có nghĩa vụ cung cấp dữ liệu người dùng khi có yêu cầu từ chính phủ Trung Quốc. ByteDance đã từng phủ nhận việc chia sẻ dữ liệu người dùng với chính phủ Trung Quốc và tuyên bố rằng dữ liệu người dùng sẽ được lưu trữ tại Mỹ và Singapore.
Tuy nhiên, các nhà chức trách Hoa Kỳ vẫn có mối quan ngại và cho rằng chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng TikTok để tiến hành các hoạt động tác động đến công chúng và tuyên truyền theo mục tiêu của họ.
Trong cuộc chứng kiến gần đây trước Ủy ban An ninh Nội địa của Quốc hội Hoa Kỳ, Giám đốc FBI Christopher Wray đã nêu rõ rằng "chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng TikTok để kiểm soát việc thu thập dữ liệu từ hàng triệu người dùng hoặc kiểm soát thuật toán đề xuất, điều này có thể được sử dụng cho các hoạt động tác động đến quốc gia."
Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng các cáo buộc này chưa được chứng minh và việc sử dụng TikTok và các ứng dụng công nghệ khác vẫn đang được thảo luận và theo dõi từ các nhà chức trách và chuyên gia trên toàn cầu.
TikTok không phải là duy nhất
TikTok không phải là một nền tảng mạng xã hội gây nghiện duy nhất hiện nay. Các nền tảng khác như Facebook, Instagram, Twitter và nhiều ứng dụng khác cũng có khả năng gây lãng phí thời gian và tạo ra lượng dopamine để thu hút người dùng ở lại lâu hơn.
Không nhất thiết phải loại bỏ hoàn toàn TikTok, mà chúng ta có thể hạn chế việc sử dụng ứng dụng nếu có lo ngại về các vấn đề đã được đề cập. Điều này có thể bao gồm giảm thời gian sử dụng TikTok hoặc chuyển sang sử dụng nền tảng khác mà người dùng cảm thấy thoải mái hơn.
Ngoài ra, một lựa chọn khác là sử dụng TikTok thông qua trình duyệt web trên điện thoại di động hoặc máy tính để bàn. Sử dụng trình duyệt web có thể giúp hạn chế việc thu thập dữ liệu cá nhân, vì thông tin người dùng không được lưu trữ trên ứng dụng di động.
TH (phapluatxahoi.kinhtedothi.vn)
